7 september 2010
Voor de Nederlandse pluimvee industrie is het verdoven van pluimvee voor het doden en vervolgens slachten, altijd een belangrijk onderwerp geweest. Nederland loopt in dit soort zaken voor en dat is ook goed, want ook het welzijn van het pluimvee dat geslacht wordt dient gewaarborgd te zijn. Er zijn op dit moment twee manieren van verdoven van pluimvee mogelijk: verdoven met behulp van gecontroleerde atmosfeer en elektrisch verdoven. Beide manieren moeten het welzijn van het te slachten pluimvee tijdens dat proces garanderen.
Elektrisch verdoven.
Door verschillen in elektrische weerstand tussen dieren in een koppel pluimvee, zou volgens onderzoekers bij gebruik maken van de elektrisch waterbad methode een deel van de dieren het risico lopen onvoldoende verdoofd te worden. Dat is overigens niet aan de dieren te zien (alle reflexen zijn afwezig), maar het is door de onderzoekers op basis van onderzoek op hersenniveau, door het maken van electro-encephalogrammen (EEG’s), geconcludeerd. Dit betreft onderzoek uitgevoerd door de Animal Science Group (ASG). ASG is een onderdeel van het Wageningen Universiteit en Research Centrum (WUR) en dus een Nederlands onderzoeksinstituut. De resultaten van dit onderzoek zijn voor NEPLUVI de reden geweest om, direct na het bekend worden ervan in 2009, te gaan zoeken naar nieuwe vormen van (elektrisch) verdoven. Vormen waarbij er per dier gewerkt wordt en waarbij er rekening gehouden wordt met de mogelijke verschillen in elektrische weerstand tussen dieren in een koppel pluimvee en waarbij de effectiviteit van de verdoving ook beter zal zijn door de stroom op een andere wijze te laten lopen (niet door de poten, want die veroorzaken extra weerstand en zijn ook verantwoordelijk voor veel van de gevonden variatie) zijn verder ontwikkeld. Die ontwikkelingen zijn in volle gang en er komt een geheel nieuwe generatie elektrisch verdovers aan. Het onderzoek hiernaar is met behulp van financiering door pluimveeslachterijen gestart op initiatief van NEPLUVI en wordt volledig door het bedrijfsleven uitgevoerd. Een belangrijke voorwaarde was dat de nieuwe generatie elektrisch verdovers een zeer goede garantie voor het dierenwelzijn geeft. De nieuwe generatie verdovers is ook al door ASG beoordeeld door middel van EEG’s en door ASG is geconcludeerd dat het verdoven met het oog op het dierenwelzijn goed is. De systemen worden nu klaar gemaakt om in de slachterijen geplaatst te kunnen worden. De apparatuur moet immers ook onder die omstandigheden perfect en storingsvrij werken om het welzijn van het slachtpluimvee tijdens het verdoven tot en met het doden altijd te kunnen garanderen. NEPLUVI is er trots op dat de sector de enorme ontwikkelingen in zo korte tijd kan verwezenlijken.
Het onderzoek van ASG is voor de Europese Commissie (EC) overigens de aanleiding
geweest de regelgeving te wijzigen. Over enkele jaren, per 1 januari 2013, wordt een nieuwe verordening van de (EC) van kracht. In deze verordening zijn op basis van resultaten van het genoemde wetenschappelijk onderzoek de eisen voor elektrisch waterbad verdoven aangepast. In Nederland zullen de instellingen voor elektrisch waterbad verdoven die in Europa vanaf 2013 gaan gelden, al vanaf 2011 verplicht worden. Met deze nieuwe instellingen is het welzijn van het slachtpluimvee tijdens het verdoven tot en met het doden ook bij gebruik van de elektrisch waterbad verdovingsapparatuur dus goed gewaarborgd. Vanaf 1 januari 2010, zijn de normen in Nederland vooruit lopend op de Europese regelgeving ook al aangepast. De Nederlandse eisen gaan al verder dan in de rest van Europa en zeker dan in de rest van de wereld. De Nederlandse slachterijen voldoen aan de nieuwe Nederlandse eisen en worden daar door de VWA op gecontroleerd. Een enkele slachterij in Nederland werkt al met de normen voor elektrisch waterbad verdoven die vanaf 2011 in Nederland en vanaf 2013 in Europa gaan gelden.
Verdoven door middel van gecontroleerde atmosfeer (CAS).
Naast vormen van elektrisch verdoven zijn er systemen van “CAS” verdoven, waarbij CAS staat voor “controlled atmosphere stunning”. Een systeem van verdoven, waarbij van verschillende concentraties koolzuurgas (CO2) , zuurstof (O2) en stikstof (N) gebruik gemaakt wordt. De Nederlandse bedrijven die met dergelijke systemen werken hebben extra onderzoek uit laten voeren om de concentraties zo te kunnen stellen dat het welzijn van het pluimvee maximaal gewaarborgd is. Daarbij wordt dit per koppel beoordeeld en gevolgd. Bij dit extra onderzoek is ook gebruik gemaakt van de techniek van EEG’s om het effect van het verdoven op hersenniveau vast te stellen. Ook dit onderzoek is ook uitgevoerd door ASG.
Het maatschappelijk belang van het goed verdoven wordt door de Nederlandse pluimveeverwerkende industrie onderkend en, zeker met de nieuwe ontwikkelingen, kan de sector de toets der kritiek met glans doorstaan. Nederland is en blijft door deze ontwikkelingen gidsland op het gebied van het verdoven van pluimvee.